- Pubertijd Jongens
- Pubertijd Meisjes
- Fit & Gezond
- Gehoorschade
- Vaccinaties
Lichaam & Gezondheid
Pubertijd Jongens
Wat gebeurt er in de puberteit voor jongens.
Tijdens de puberteit verandert je lichaam: je wordt van een jongen een man. Dit komt allemaal door hormonen: stofjes in je lichaam die zorgen voor veranderingen in je lijf, je gedrag en je gevoelens.
Haar op nieuwe plekken
Tussen je 11e en 16e begint er haar te groeien op plekken waar je dat eerst niet had. Eerst zijn het zachte donshaartjes, maar die worden later stugger en donkerder.
Je krijgt haar:
– op je bovenlip, wangen en kin (baardgroei)
– onder je oksels
– rond je penis en op je balzak (schaamhaar)
– op je borst (soms)
– op je benen en armen wordt het haar vaak ook wat donkerder
Hoeveel haar je krijgt en waar precies, verschilt per persoon.
Groeispurt
Rond je 14e groei je vaak ineens snel in de lengte. Je wordt niet alleen langer, maar ook breder. Je schouders en borstkas worden groter en je krijgt een wat gespierder lichaam.
Zweten
Tijdens de puberteit ga je meer zweten, vooral onder je oksels. Dat kan soms gaan stinken, maar dat is normaal. Was je oksels elke dag en trek schone kleren aan. Deodorant helpt ook goed.
Puistjes
Puistjes zijn helaas heel normaal in de puberteit. Je huid wordt vetter door hormonen, en daardoor krijg je sneller puistjes. Gebruik een milde gezichtsreiniger (geen gewone zeep) om je huid schoon te houden. Zo voorkom je dat het erger wordt.
Baard in je keel
Je stem verandert. Hij wordt zwaarder, en soms slaat hij ineens gek over. Dat noemen we een “baard in de keel”. Het klinkt misschien raar, maar het is heel normaal en gaat vanzelf weer over.
Penis en balzak
Je penis en balzak groeien ook in de puberteit. Eerst groeit je balzak, daarna wordt je penis dikker en langer. Bij de meeste jongens is de penis rond hun 15e uitgegroeid.
Erecties
Een erectie is een stijve penis. Die krijg je als je opgewonden bent, maar soms ook zomaar zonder reden. Dat kan soms ongemakkelijk zijn, maar is volkomen normaal. Spontane erecties worden minder naarmate je ouder wordt.
Eerste zaadlozing
Tussen je 11e en 16e kun je je eerste zaadlozing krijgen. Dat betekent dat er sperma uit je penis komt. Vaak gebeurt dit voor het eerst in je slaap — dat heet een natte droom. Dan merk je dat je ondergoed of bed nat is. Dat is geen plas, maar sperma: een wit, kleverig goedje met zaadcellen. Vanaf je eerste zaadlozing kun je een meisje zwanger maken als je seks hebt zonder condoom.
Pubertijd Meisjes
Wat gebeurt er in de puberteit voor meisjes?
Tijdens de puberteit verandert je lichaam van een meisje naar een vrouw. Ook dit komt door hormonen, die zorgen voor veranderingen in je lichaam, gevoelens en soms ook in hoe je denkt of je gedraagt.
Borsten
Je borsten beginnen meestal te groeien tussen je 8e en 13e jaar. Hoe snel ze groeien en hoe groot ze worden, is voor iedereen anders en vooral afhankelijk van je genen (erfelijkheid). Je kunt er zelf niks aan veranderen.
Schaamlippen
Tijdens de puberteit veranderen ook je schaamlippen. De binnenste schaamlippen kunnen groter worden dan de buitenste. Net als borsten ziet elke vagina er anders uit — dat is normaal. Maak je geen zorgen: bijna alles is “normaal”.
Haar op nieuwe plekken
Je krijgt haar rond je schaamlippen (schaamhaar) en onder je oksels. Eerst is dat zacht, maar het wordt later stugger. Als je het vervelend vindt, kun je het knippen of scheren — dat mag je helemaal zelf bepalen.
Groeispurt
Rond je 12e groei je vaak ineens snel. Meisjes zijn vaak eerder “uitgegroeid” dan jongens. Je lichaam krijgt ook meer vrouwelijke vormen: bredere heupen, vollere billen en bovenbenen. Dit hoort erbij — wees trots op je lichaam!
Menstruatie (ongesteld worden)
De meeste meiden worden voor het eerst ongesteld tussen de 9 en 16 jaar, vaak rond de 12. Je kunt wat krampen of buikpijn hebben. Ongesteld zijn betekent dat je lichaam klaar is om kinderen te krijgen — je bent dan vruchtbaar.
Je verliest bloed via je vagina. Dat kan schrikken zijn, vooral de eerste keer, maar het is normaal. Je kunt maandverband, tampons of een menstruatiecup gebruiken om het op te vangen.
Meer info over menstruatie en producten?
Klik hier voor uitleg over ongesteld zijn
Klik hier voor uitleg over tampons, maandverband en cups
Zweten
Net als jongens ga je meer zweten in de puberteit, vooral onder je oksels. Dat kan gaan ruiken. Was jezelf elke dag en gebruik deodorant als je dat fijn vindt. Draag ook regelmatig schone kleding.
Puistjes
Puistjes zijn heel normaal in de puberteit. Door de hormonen wordt je huid vetter. Gebruik een goede gezichtsreiniger om je huid minder vet te maken — geen gewone zeep, want dan wordt het juist erger.
Tot slot
De puberteit is voor iedereen anders. Wat bij de een vroeg gebeurt, komt bij een ander pas later. Alles op z’n tijd. Vergelijk jezelf dus niet met anderen — jouw lichaam volgt zijn eigen tempo.
Heb je vragen? Praat erover met iemand die je vertrouwt. Of check een betrouwbare website zoals:
https://sense.info
Gehoorschade: Pas op je oren!
Ben jij ook gek op festivals, concerten of harde muziek in je oortjes?
Let dan op: gehoorschade kan je sneller oplopen dan je denkt.
Wat is gehoorschade?
– Je hoort minder goed
– Je hebt een blijvende piep in je oren (tinnitus)
– Geluiden kunnen vervormd of pijnlijk klinken
Dit gebeurt meestal door te hard geluid, bijvoorbeeld:
– Harde muziek via je koptelefoon of oortjes
– Lawaai op een feest, in de club of tijdens het werk
Gehoorschade gaat niet meer weg. Dus voorkom het:
– Zet je muziek niet te hard
– Draag oordoppen bij harde muziek
👉 Klik hier voor meer info over gehoorschade bij jongeren
Vaccinaties: Wat moet je weten?
Je krijgt als jongere soms een oproep voor een vaccinatie.
Misschien heb je daar vragen over — logisch!
Wat zijn vaccinaties?
Het zijn één of meerdere prikken die je beschermen tegen ziektes
Je lichaam bouwt hierdoor afweer op (je wordt minder snel ziek)
Voor jongeren zijn vooral deze belangrijk:
HPV-vaccinatie (beschermt tegen soorten kanker veroorzaakt door het HPV-virus)
Meningokokkenvaccinatie (beschermt tegen een ernstige infectieziekte)
Je krijgt hierover automatisch een brief thuis met uitleg.
👉 Meer info vind je hier
Onthoud:
Jij bepaalt hoe je goed voor jezelf zorgt. Luister naar je lichaam, stel vragen als je iets niet snapt, en praat erover als je ergens mee zit.